Almanya’da iki eyalette seçim | İkinci Dünya Savaşı’ndan beri ilk: Thüringen’de aşırı sağcı AfD açık ara önde
T24 Dış Haberler
Almanya’nın aşırı sağcı partisi Almanya için Alternatif (AfD), doğudaki Thüringen eyaletinde sandık çıkış anketlerine göre birinci parti oldu.
Kamu yayıncısı ARD’nin sandık çıkış anketine göre; AfD, oyların yüzde 30,5’ini alarak muhafazakâr CDU’nun 6 puan önünde.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez
Thüringen’de AfD’nin hükûmet kurma ihtimali düşük olsa da eğer sonuç, sandık çıkış anketlerine yakın bir şekilde kesinleşirse bu, aşırı sağın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana bir eyalet parlamentosunda ilk kez en büyük güç olması anlamına geliyor.
Sandık çıkış anketleri resmîleşirse 88 sandalyeli Thüringen eyalet parlamentosunda AfD, 30 sandalye kazanacak. Başbakan Olaf Scholz‘un Sosyal Demokrat Partisi (SPD) sadece 7 sandalye kazanacak, Yeşiller ve liberal FDP ise hiç sandalye kazanamayacak.
Saksonya’da CDU yalnızca bir puan önde
Almanya’nın doğusundaki iki eyalette bugün seçim vardı. Bir diğer eyalet olan Saksonya’da ise AfD, muhafazakâr CDU’nun gerisinde kaldı. Kamu yayıncısı ARD’nin sandık çıkış anketinde, Saksonya’da CDU’yu yüzde 31,5; AfD ise yüzde 30 görünüyor.
AfD’nin eş başkanı Alice Weidel, meselenin sadece Thüringen ve Saksonya’daki seçim başarılarından ibaret olmadığını, tüm Almanya’da siyasi değişim yaşandığını söyledi.
AfD’nin Thüringen’deki liste başı adayı Björn Höcke, Almanya’da oldukça tartışmalı bir isim. Eski bir tarih öğretmeni olan Höcke, bir Nazi sloganı kullandığı için para cezasına çarptırılmıştı.
İki eyalet seçiminde de göç önemli bir rol oynadı. AfD aynı zamanda Ukrayna’ya silah sevkiyatının da durdurulmasını istiyor.
Thüringen’deki ve Saksonya’daki yüksek oy oranları, ülke genelinde bir şok dalgasına yol açabilir. Brandenburg’daki eyalet seçimlerinin 22 Eylül’de gerçekleştirilmesiyle ülkede yaşayan insanların yüzde 10’unu sandık başına gitmiş olacak.
Hükûmet kurmak kolay olmayacak
AfD’nin, mecliste sandalye sayısının 3’te 1’ne ulaşması durumunda birçok kararı bloke edebilme fırsatı ve siyaseti çok daha fazla etkileme şansı bulması bekleniyordu. Bu durumda ayrıca yargıda hakim ve savcıların atamalarını AfD’nin bloke etmesinden endişe duyuluyor.
Diğer taraftan iki eyalette de diğer partilerin AfD ile kesin şekilde iş birliği yapmayacaklarını açıklamalarından dolayı eyaletlerde hükûmet kurmak zor görünüyor.
CDU’nun, Sol Parti ile koalisyon yapmayacağına ilişkin kararı dikkati çekerken Sol Parti de AfD ile koalisyon kurmayacağını açıklamıştı.
Böylelikle eyalet meclislerinde çoğunluğun sağlanması için CDU’nun Sol Parti’den ayrılan “Sahra Wagenknecht İttifakı-Anlayış ve Adalet İçin” (BSW) ile koalisyon kurması gerekecek. Sol Parti’den ayrılanların yer aldığı BSW’ye çok fazla sıcak bakmayan ve federal düzeyde bu parti ile iş birliğine gitmeyeceğini açıklayan CDU yönetimi ülkenin doğusundaki koşulları göz önünde bulundurarak yerel düzeyde BSW ile koalisyona yeşil ışık yaktı.
Thüringen ve Saksonya’da AfD’nin iktidarın bir parçası olmasının önlenmesi için de başka şans bulunmuyor. Ancak CDU ve BSW’nin anlaşıp anlaşamayacağı seçim sonuçlarının resmîleşmesinden sonra ortaya çıkacak.