Ankara-Washington hattındaki gerilimli başlıklardan birini oluşturan F-16 savaş uçaklarının satışı konusunda ABD yönetimi, Kongre süreci için ikna adımı attı. Ancak mayıs ayındaki seçimlerde AKP ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kazanmasının ardından Biden yönetimi, Türkiye’nin F-16 isteğini İsveç’in NATO üyeliği koşuluna bağlamıştı. İsrail-Hamas çatışması, konunun biraz daha gecikmesine neden oldu. Dışişleri düzeyinde yürütülen temasların ardından Türkiye, İsveç konusunda onay süreçlerini tamamladı.
Karşılık olarak ABD Başkanı Joe Biden, Kongre’ye bağlayıcı olmayan bir tavsiye mektubu gönderdi. Biden’ın Türkiye’ye karşı duyarlılığını göstermek amacıyla yazdığı belirtilen mektupta, Türkiye’ye 40 adet F-16 savaş uçağı ve 79 adet modernizasyon kiti satışının yapılacağı ifade ediliyor. Bu çerçevede ABD Hazinesi’nin 20 milyar dolar gelir sağlayacağına işaret ediliyor.
‘15 GÜN’ KOŞULU
F-16 satışları için asıl bildirimin ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Kohgde’ye bir mektup yazılarak gerçekleştirilmesi gerekiyor. Yazılacak mektuba Kongre’den 15 gün itiraz gelmemesi durumunda anlaşmaya onay verilmiş sayılıyor.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake, yaptığı açıklamada, “İsveç’in NATO’ya üyelik sürecinin onaylanmasının ardından ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Kongre’ye gerekli bildirimi yapacağını ve süreçte bir sorun olmasını beklemediğini” söyledi.
LOBİLERDEN MEKTUP
Öte yandan Yunan basınında yer alan haberlerde ABD’de bazı lobi kuruluşlarının Türkiye’ye satışın yapılmaması yönünde kampanya başlattığı, bu kapsamda Kongre’ye mektup yazdıkları iddia edildi. ABD’de 5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimlerine de dikkat çekildi.
F-35 üretim ve tedarik süreçlerinden çıkarılmasının ardından Türkiye, savaş uçağı konusunda kısa vadeli sorunlar yaşamaya başladı. Kendi 5. nesil uçağını üretmek için harekete geçen Türkiye, oluşan kısa vadeli açığı kapatmak için 40 yeni jeti güncel teknolojilerle almak, elindeki uçakları da güncel teknolojiye yükseltecek parçaları edinmek istiyor.
Yeni uçaklar ve güncel teknoloji Türkiye’nin ihtiyacını karşılıyor. Ancak Türk savaş uçaklarının NATO sistemleriyle uyumu da ittifak açısından büyük önem taşıyor. İkili ilişkilerdeki olumsuzluklar nedeniyle geç kalan satış gerçekleşirse Türkiye, NATO ve dolayısıyla ABD’nin çıkarları karşılanmış olacak.
MSB: OLUMLU ADIM
Türkiye’nin istediği F-16’lar ve modernizasyon kitlerine ilişkin Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, sürecin olumlu sonuçlanmasını beklediklerini belirtti. Kaynaklar, şöyle konuştu: “Biden tarafından Kongre’ye tavsiye mektubu gönderilmesini olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz. Asıl yapılması gereken resmi sürecin Kongre üzerinden başlatılması.”
